10. Yargı Paketi’nde açılımın rolü: Genel af için hangi koşullar konuşuldu

Genel af çıkıp çıkmayacağı konuşulurken, Nuray Babacan’ın Nefes gazetesindeki “Yargı paketine açılım rötuşu” başlıklı yazısında şu bahisler yer aldı:

“Bir tarafta açılım sürecinin yol aldığını gösteren görüşmeler, öbür tarafta Erbil’de bölge Kürtlerinin yeni periyot toplantıları. Bütün bunların gölgesinde ‘şartlı uzlaşmayla’ biçim değiştirmeye aday yeni çalışmalar var.

DEM heyetinin, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’la yaptığı görüşmenin akabinde gündeme gelme mümkünlüğü olanları aktaracağız. Evvel, görüşmedeki tek bir saptamayı paylaşalım:

“Birkaç ay evvel olsa bir ortaya gelip bunları konuşmak bile kelam konusu olmazdı. İklim değişikliğinin sonucu bunlar. MHP’nin bu sürece verdiği dayanak de her şeyi daha da kolaylaştırıyor. Görüyorsunuz, siz bir adım atıyorsunuz, devlet karşılığını veriyor. Kıymetli olan samimiyet…”

***

Bu sözlerin sahibinin Adalet Bakanlığı tarafı olduğunu anlamışsınızdır.

Bunun ışığında, TBMM gündemi yakında gelmesi beklenen 10. Yargı Paketi bu iklim nedeniyle ne kadar genişleyecek?

Öncelikle şunu söyleyelim, paket daha evvel yazılan haliyle meclise gönderilecek. Lakin asıl gelişme TBMM’de olacak.

Onun da bir kaidesi var tabi. Yakın vakitte yapılması beklenen PKK kongresi, örgütün kendini feshetmesi ve silahların teslim edilmesi…

Bu süreç muvaffakiyetle tamamlanırsa, paket çok farklı bir şeye dönüşecek.

Daha evvel yazdığımız üzere bugünkü haliyle pek çarpıcı ögeleri yok.

***

Pakete, pandemi affının genişletilmesine ait hususların Meclis’te önergelerle ekleneceğini yazmıştık. Nasıl işleyeceği ve kaç kişinin yararlanacağını…

Açılım sürecini ilgilendiren düzenleme bu değil.

Bizi ilgilendiren, Adalet Bakanlığı yönetimiyle, DEM temsilcilerinin yaptığı görüşmeden sonra bu pakete girme mümkünlüğü ortaya çıkan yeni kararlar. DEM’in talepleri yazıldı- çizildi. Bunun iktidardaki karşılığına baktık…

***

1-Cezaevi Yönetim ve Müşahede Şuraları ve İsmi Tıp uygulamalarından gelen şikayetler. Mevzu iktidar açısından da problemli bir alan. Bu iki yapının kararlarında ve çalışmalarında bir standart olmadığı anlatılıyor. Verdikleri kararlarda cezaevinden cezaevine farklılık bulunduğu biliniyor.

Hasta mahkumlarının tedavilerinin engellenmesi, tedavilerinin cezaevi dışında yapılmasına müsaade verilmemesi, kazanılan kimi yasal indirimlerin farklı münasebetlerle sürece konulmaması üzere.

Bu şuraların, farklı cezaevlerinde farklı uygulamaları herkesi bezdirmiş, şikayeti olmayan yok. Hatta birtakım mahkumların, bu heyetlerin daha insancıl karar aldığını bildiği cezaevlerine transfer istemesi üzere olaylara sık sık rastlandığı anlatılıyor. Kurumların daha standart karar almalarını sağlayacak kararların önerge ile bu pakete girme olasılığından kelam ediliyor.

İki yapının, yalnızca Cumhurbaşkanlığı’ndan gelen süreçleri hayata geçirdikleri, onun dışında inisiyatif kullanmadıkları, yasal sorumluluklarını yerine getirmedikleri de şikayetler ortasında.

2- Hasta mahkumlarla ilgili uygulamaların daha da yumuşatılması ile ilgili yargı paketinde unsur bulunuyor. Lakin bu düzenlemenin talepler üzerine daha genişletilmesi de gündemde.

3-Örgüt üyesi olmadığı halde örgüt üyesi üzere ceza verilmesine imkan sağlayan ve yıllardan beri tartışılan garabet unsur de bu paketle değiştirilebilecek. Tüzel olmadığını herkesin kabul ettiği, Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği bu karar maddeden çıkarılabilir.

4-Örgütlü hatalarda, cezanın yüzde 50 ziyadesiyle uygulanmasına ait hususun değiştirilmesi taleplerine ise pek sıcak bakılmıyor. Bu unsurun pakete girme mümkünlüğü öbürleri kadar mümkünlük dahilinde değil. Lakin tartışmaya açık.

***

Kısaca, 10. Yargı Paketi’nin eni-boyu, geleceği ve genişliği açılım sürecine bağlı.

Ya şimdiye kadar yazılanlarla hudutlu kalıp, yalnızca pandemi affına bağlı kontrollü hürlüğün genişletilmesi sağlanacak. Ya da içinde herkesi şaşırtacak düzenlemeler yer alacak.

Tabi, PKK feshedilip, silahların bırakılması meselesiz halledilirse…

O vakit bu yargı paketi tarihi bir rol üstlenecek.

***

Bütün bunların içinde yer alan politikler, sonuç olarak iki cümleyle durumu özetliyorlar;

“Bu süreç ya 2012’deki üzere hüsranla sonuçlanacak ya da yıl sonuna yanlışsız genel affı, umut hakkını filan konuşmaya başlayacağız…”

İçinde hem tasa hem umut barındırıyor…”