Voleybol rekor kırdı: 130 milyon euro

Türkiye’de boleybol ekosistemi 130 milyon euro düzeyine geldi.
Dünya gazetesinden Alp Ulagay yazdığı yazıda Türkiye’de voleybolun 20 yıllık mali tablosunu ele aldı. Ulagay voleybolda artan yatırımlarla ilgili Acıbadem’in Fenerbahçe’ye sponsor olmasını milat kabul ederek, “Yaklaşık 20 yıl kadar önce Türkiye’de bayan voleybolunun mali tablosuna el attığımda elbette bugünkü sayılar kelam konusu değildi. O zaman Sultanlar Ligi ismi şimdi ortada yoktu, ulusal grubu bir geçiş dönemindeydi, izleyici ilgisi bu kadar büyük değildi. Hatta ligin ismi hâlâ ‘Bayanlar Ligi’ydi. Bu bayanlar ligindeki takımların toplam harcaması da aşağı üst 10 milyon euroydu. 2007’den sonra Acıbadem’in Fenerbahçe’ye sponsor olmasından sonra işler birden değişti. Acıbadem sponsorluğuyla Fenerbahçe kesenin ağzını açtı ve ünlü Belçikalı koç De Brandt’ın idaresinde Gamova’lı, Osmokrovic’li, Naz Aydemir’li fevkalade bir takım oluşturdu. Fenerbahçe o sezonu lig şampiyonu ve Şampiyonlar Ligi finalisti olarak tamamlayınca rakipler de kolları sıvadı ve misal bütçelerle karşılık verdi” sözlerini kullandı.
BEŞ YIL İÇERİSİNDE LİGİN BÜTÇESİ 30 MİLYON EUROYU AŞTI
Yatırımların artmasıyla Avrupa kupalarında başarılarında geldiğini belirten Alp Ulagay, “Birkaç dönem içinde bütçeler 3-4 milyondan 5-6 milyonlara, sonra da 10 milyon euro sınırına dayandı. Bu sayede yaklaşık beş yıl üzere kısa bir müddette bayanlar liginin toplam iktisadı 30 milyon euroyu aştı. Elbette bunun karşılığı alanda alındı. Üç Türk kulübü Vakıfbank, Fenerbahçe ve Eczacıbaşı Şampiyonlar Ligi’ne adeta ambargo koydu. 2011’den itibaren peşi sıra gelen şampiyonluklarla ülke içi rekabeti Avrupa’ya taşıdılar. Esasen son 10 yılda erkeklerin de bu akıma dahil olmasıyla voleybol grupları Avrupa kupalarında toplam 23 kere final oynadılar ve bunların 11’ini kazanmayı başardılar” dedi.
Alp Ulagay’ın yazısının devamı şu formda:
SULTANLAR LİGİ’NE 50 MİLYON EURO
Bugün geldiğimiz noktada voleybolun ekosistemi daha da büyümüş durumda. Geçen hafta yaptığım görüşmeler sayesinde Vodafone Sultanlar Ligi’nin üç büyükleri Eczacıbaşı Dynavit, Fenerbahçe Medicana ve Vakıfbank’ın pek bütçe kısıtlaması yapmadan yola devam ettiğini anlıyorum. Tahminen şimdi sona eren sezonda Vakıfbank geçen dönemlere göre bir modül daha az harcama yapmış olabilir ancak bu üç grubun her biri için kelam edilen yıllık bütçe 8-10 milyon euro aralığında.
Keza başaltı kümedeki THY, Zeren, Galatasaray, Kuzeyboru üzere ekipler da önemli bütçeler ayırıyor. Mesela Zerenspor, geçen yaz Çukurova Belediyespor’un lig haklarını satın alarak süratli bir giriş yaptı. Kübra Akman, Şeyma Ercan gibi ulusal oyuncuları da takımlarına dahil edip savlı bir grup kurdular. Aksaray kadrosu Kuzeyboru, son yıllardaki argümanını korumak için 5 milyon Euro’ya yakın harcama yaptı. Tekrar Galatasaray’ın bayan voleybolu için yaklaşık 3.5 milyon euro harcamış olduğunu Lider Yardımcısı Mehmet Cibara’nın ağzından duyduk.
OYUNCU ÜCRETLERİ
Orta ve alt sıralardaki öteki takımları da hesaba katınca Sultanlar Ligi’nde bir dönemde toplam 50 milyon euroya yakın bir harcama yapıldığını iddia etmek güç değil. Elbette bir de Türkiye Voleybol Federasyonu’nun bütçesi var. Federasyonun bilhassa ulusal kadro sponsorları sayesinde 2025’teki varsayımı bütçesi 1 milyar 300 milyon TL’nin üzerinde. Bugünkü kurdan hesaplarsak yaklaşık 32 milyon euro. Hepsini bir ortaya getirince 130 milyon euroluk bir voleybol ekosisteminden bahsedebiliriz.
Sultanlar Ligi’nde toplam harcamanın bu düzeye çıkmasının en büyük sebebi elbette oyuncu fiyatları. Son 15 yılda Sultanlar Ligi dünyanın en güzel bayan voleybol liglerinden biri haline gelirken bunun karşılığını oyunculara yansıtmak zorundaydı. Türkiye’de hala dünyanın en uygun voleybolcularından bazıları oynuyor. Ortalama yabancıların dönemlik maaşları 200-300 bin euro bandında.
“YABANCI SINIRLAMASI YERLİ OYUNCULARIN FİYATINI ARTIRIYOR”
Futbol ve basketbolun tersine voleybolda daha sıkı bir yabancı oyuncu sınırlaması uygulanıyor. Bu da yerli oyuncuların ücretlerini üst gerçek çekiyor. 15 kişilik takımda 10 Türk oyuncuyu gereksinim var. Sultanlar Ligi’ndeki ortalama oyuncu fiyatı son artışlarla 5 milyon TL’ye varmış durumda. Kadronun skor yükünü taşıyan pasör çaprazı mevkiinde oynayan Türk oyuncular kapıyı 6-7 milyon TL’den açıyor. Ulusal Takım’ın çekirdek takımındaki yıldız oyuncuların dönemlik fiyatlarının 15- 20 milyon TL bandında olduğunu biliyoruz. Yani Birincinin Aydın, Hande Baladın, Tuğba İvegin üzere smaçörler bu civarda kazanıyor. Dünyanın toplumsal medyada en fazla takipçiye sahip voleybolcusu olan Zehra Güneş için 30 milyon TL üstü rakamlar söylem edildi. Keza Fenerbahçe kaptanı Eda Fazilet de en çok kazananlar ortasında.
YATIRIM SÜRECEK
Oyuncu fiyatlarındaki ve öteki sarfiyat kalemlerindeki artışa rağmen Sultanlar Ligi’nde yatırımın devam edeceğine dair haberleri alıyoruz. Aslında ligin üç büyüğünden ikisi şirket ekibi. Vakıfbank, Türkiye Varlık Fonu’na ilişkin bir bankanın kadrosu. 2017’de faaliyete giren kendilerine ilişkin spor salonları ve tesisleri var. Buna karşılık Eczacıbaşı gelecek yıl 60’ıncı yaşını kutlayacak bir özel şirket kulübü ve yöneticilerinin bana aktardığına nazaran de daha uzun yıllar bu alanda var olacaklar. Tahminen de bunun bir numaralı ispatı İstanbul’un Anadolu yakasında, Kartal’da inşaatı bitmek üzere olan 4000 seyirci kapasiteli yeni salonları. Gelecek dönemden itibaren tüm maçlarını bu yeni salonda oynayacaklar.
Fenerbahçe geri kalır mı? Onların da İtalya Ulusal Takımı’nın pasörü Alessia Orro’yla anlaşmak üzere olduğunu biliyoruz ki yalnızca transfer bedeli olarak 600 bin euro ödeyecekleri sav ediliyor. Tıpkı şekilde Galatasaray gelecek dönem toplam voleybol bütçesini 600 milyon TL’ye çıkaracağını açıkladı.
ŞAMPİYON İSTANBUL’DA AŞİKÂR OLACAK
Avrupa’da bayan voleybolunun en büyük kulüp turnuvasının şampiyonu bu hafta sonu İstanbul’da muhakkak olacak. Ataşehir’deki Ülker Arena’da oynanacak dörtlü final maçlarında üç İtalyan ekibine rağmen Türkiye’yi Vakıfbank temsil edecek. Cumartesi saat 16’daki birinci yarı finalde Vero Volley Milano’nun rakibi Imoco Conegliano. Saat 19’daki ikinci yarı finaldeyse Vakıfbank’ın rakibi Savino Scandicci olacak. Pazar günü mağluplar üçüncülük maçında, galiplerse saat 19’da finalde karşılaşacak.
NEREDE BU YAYIN GELİRİ
Voleybol dünyasından kiminle konuşsam bu kadar sarfiyata rağmen gelirlerin çok az olmasından yakındı. Hele bayan voleybolu tüm Türkiye’de bu kadar popülerken kulüplerin daha fazla gelir elde etmesi gerekmez mi? Maalesef kazın ayağı o denli değil. Müşterek bahisten gelen cüzi isim hakları dışında dişe dokunur gelirden kelam etmek pek mümkün değil. Lig maçlarında bilet fiyatları çoğunlukla sabit. Salon dolsa bile bu gelir kalemi de düşük kalıyor. Şampiyonlar Ligi oynayan ekiplere CEV’den aktarılan bir ödül parası var. Fakat, şampiyon ve finalist dışındakilerin hissesi çok düşük. Ancak en ilginci yayın gelirinin olmaması. Lig maçları Youtube üzerinden 100 binler tarafından izlenirken TVF’nin buna bir tahlil bulmaması büyük bir eksiklik. Hal bu türlü olunca kulüp bütçesinin yüzde 90’ı sponsor gelirine dayanıyor. Burada da sponsorun küsme yahut esasen sahibi olduğu kulübü kapatma riski her vakit var.